Tomatensoep, lekker

12309058_1688455038066966_658072584_n-1

 

 

Wonderen de wereld uit? Op een artikel van me! kom ik aangehuwde familie tegen, die misschien bij zal kunnen dragen in mijn zoektocht, De ratelslang! Wat heet! het leven!
Oren van kleine kinderen blijken heel goed gesprekken op te vangen en op te slaan in hun geheugen.
Wat af gedaan werd met fantasie, word bevestigt, aan de andere kant van de lijn, invullen van het scenario, wat heeft afgespeeld ooit ver weg, lang geleden in een tijd van onzekerheid, want wat verschilde die oorlog met de oorlog in Europa? In Nederland? Dat de Duitsers verdreven waren, Nederland was vrij! In Indonesië bleven de Japanners en gezamenlijk met de vrijheidsstrijders ging de jacht door op alles wat Europees was of daar van verdacht werd of niet voldeed, aan de juiste afkomst, terwijl onderlinge vete ook beslecht werden, mensen kozen! Mensen kwamen er op terug en pakte de koffers en soms met legen handen, reizen op krediet, de hoge klassen eerst, met bedienden, enkele soldaten volgde met hun kinderen, soms bleef de moeder achter, mensen werden vermist en bleven verloren, soms gevonden te laat! De uitsluiting van zij die mede streden voor de vrijheid van Indonesië, werden ook aan de kant gezet, werkeloos toe zien, de spijtoptanten, als dit de chaos niet weer geeft weet ik het niet meer, het onderzoek van Charlotte Laarman https://openaccess.leidenuniv.nl/handle/1887/21049 mag dan wel een uitgewerkt beeld geven? En heb het ook heel goed door genomen, eind 1949-1972 word gewoon ter zijden geschoven of overheen gestapt en de Indo sneeuwt weer onder, te weinig aandacht voor deze zo belangrijke periode, als we het over geschiedschrijving willen hebben, die omschrijft die werkelijke beweeg redenen van die, massale vlucht, waarom vluchten als alles vredig was? Waarom vlucht je van je geboorteland? Zo hoop ik dan ook dat Henk F J Harcksen zijn manuscript, eind dit jaar, buigt over dat thema en de resterende documenten goed door neemt, willen we niet weer het bekende te lezen krijgen, dat veel gegevens via Indonesië zullen moeten komen of buitenlandse boeken staat buiten kijf en ook zal men niet de propaganda, als letterlijk opvatten, want die is net zo vals, als het verzwijgen Nederlandse overheid, die daar weinig bij gebaad was, blijk uit 67 jaar! Rest alleen de vraag! Hoelang nog?

Gouden Draak- van silver

felix-foto-beziers

 

 

En zo werd een burgeroorlog ontdekt, door kinderogen, die het zwijgen doorbrak, van wat heerste als een kille vorstnacht, misschien wel een nachtvorst, zwijgen! waar geen dekens voor handen waren, nog drollenvangers, waar in zij aan kwamen per boot, wat is mij bespaard gebleven? Ik lande op die betonnen vloer van Schiphol, tropen kleren aan! Een oorlog die al twee jaar gaande was, stilzwijgend, als een geniep, liefst bij intreden van het donker, zo als dieven bewegen, het ontwaken van de onderwereld, waar normen en waarden zo anders zijn, dit laatste kan ik weten, het was eens mijn huis, mijn toeverlaat, mijn haven van geborgenheid in de armen door ontfermde hoeren, die liefde gaven en begrepen wat het lijden was! Want als hoer werd je gedwongen, geslagen, uit liefde voor één man, die je dwong de liefde te delen en zo kwam het begrip voor mij, nog groen achter de oren, terwijl die armen om me heen geslagen werden, onschuldig, teder en ook dit kon me niet troosten, het verlies goed maken! Van wat was gebeurd, overkomen was en zo denk ik na! Zo dacht ik met mijn zus na, over wat was geweest! Wat had plaats gevonden, terwijl iedereen ons in slaap wiegden, we moesten vergeten de waarheid, die ooit plaats gevonden had!
En daar waren jullie aan het verkeerde adres als kinderen spelen in het labyrint, komt de dag! Van volwassenheid, speel uur is af gelopen, kinderen worden wakker! Niet echt fijn! Dat weten we als geen ander, wat ons meer deerde was dat we aangekeken werden of we van Mars kwamen? Zo is het jaren ons verhaal geweest, waarvan we angst hadden, dat het gedroomd was? Niet waar, slechts een ijle droom! Zo als in de Efteling of welk pretpark ook! Waar het verblijf met een suikerspin goed werd gemaakt, wij elkaar huilend in de armen vielen en haar man, verbluft toe keek! En nu ze dood is, ik niet eens kan delen wat ik vind, ontdek en niet vinden mocht, waar papieren gereduceerd werden, verbrand, lippen gesloten, zo niet kelen af gesneden, intimidatie plaats vond, vind nog steeds, terwijl wat je vind naar de politie moet brengen en zelfs die is niet te vertrouwen, wie wel? En zo huppel ik achter die waarheid aan, Pampers rond mijn benen, terwijl ik uit de kluiten gewassen ben, beetje belachelijk gezicht, dat wel! Beter eens als nooit, terwijl werelddelen hun bek op elkaar houden, of dat het iets zou veranderen aan het verleden? Het verleden blijft liggen als een lijk, onberoerd, oké, met mos of as overgoten, in mootjes gehakt misschien, sambal bij, wat wil je meer! En dat kwam uit die uitpuilende blauwe ogen!

Toktok, Indo?

glans

 

 

Einde oorlog? welke oorlog, oorlog van wie, wat hoe en waar? Oorlog, burgeroorlog een langer woord, nooit begrepen in Nederland, want het hield op, de verantwoording december 1949, was dat zo? Nee, natuurlijk niet een stille hoop, Soekarno ten val zou het beste scenario wezen! En dit is ook geprobeerd, alleen de hoop strand in een hoop stront, net zo als de Indo, Chinezen, Molukkers, terwijl wij tot de enkels in de stront stonden, onze familie werd af geslacht als varkens het woord vrede alleen op papier bestond en het tegenovergestelde plaats vond! Zo is de herdenking August 1945 Indonesië, bevrijding Japan, een nieuwe oorlog vond plaats, met een vergulde naam, waar door blaam weg gepoetst moest worden, naam Orde en Vrede, mijn vader was een van hen, hem neem ik het ook niet kwalijk, dat hij deel nam in een verloren oorlog, maar een scenario van onafhankelijkheid eind 1949 die ons moet laten geloven, dat alles koek en ei was? Wat deed ik dan daar? Wat hebben mijn ogen gezien? Waarom werden al die kelen door gesneden? Waarom was roof geoorloofd? Kindersoldaten, gewetenloos te keer gingen? Deze soldaten zijn nu ouder als ik! Als ze nog leven? Welke blindheid heeft hen bezield in de naam van vrijheid? Die gegeven was, zo als een dolle stier, niet gelijk af gekoeld is in de hitte van de strijd, waar zijn al die bezittingen gebleven? Onteigeningen in naam van de Revolutie en waar was die Vrede? Wie kan me daar antwoord op geven? Terwijl we herdenken 1945 mei, augustus en weet ik nog meer, ik herdenk het jaar 1952, de dag dat we het land uitgeschopt werden opdat we niet vermoord zouden worden, als derde rang burgers behandeld, Nederland viel mee! Tweede rang, beter iets als niets! Ik heb naar mijn weten 7 jaar achterstand op de Nederlandse bevrijding toen ik in 1952 aan kwam, dan minstens 20 jaar bij moet tellen, toen ik Nederlanders duidelijk kon maken, dat je beter geen bonje met me kon zoeken en dat was dan, de dag van bevrijding! Een dag waar ik niet trots op ben! Het is de dag in mijn geheugen, waar ik me zelf verloor, waar in alle dromen als de krisstalnacht in honderdduizend stukken kapot viel, ik werd met rust gelaten, terwijl ik door de donkeren straten van Nijmegen, Amsterdam of welke stad, dorp, land bewoog, waar geen mens durfde te vertoeven, dus als we over bevrijding praten! Daar kun je elke dag aandenken, dag in dag uit, jaar in jaar uit, het monument kan niet groot genoeg wezen, om de slachtoffers te herdenken, niet alleen de doden! Ook de doden levende zo als ik, gebrandmerkt, waar de geur van dood de neusvleugel raakt en weg trekt, een abrupte bewegen verguld van angst, de angst voor morgen, onze kinderen, deze aarden waar rovers ter paard, nog steeds galopperen en gekken met steken, ons vertellen over vrede, terwijl achter de rug het leger optrekt, wat heet tactiek, niet dat ik zo naïef ben, dat een goede verdediging nodig is? Doch het begrip over onze gekozen leiders, wat beter onder de loep genomen mag worden zo dat wij minder lijden! Ik zit liever een glas wijn te drinken met vrienden, dan vechten tegen een gevecht, wat je niet kunt winnen en dat Heil of Banzai geroep, hebben ons leven niet beter gemaakt, nog Jezus of Mohamed, Marie Le Pen of Geert Wilders en al die mensen die van daken schreeuwen, dat ze beter zijn en hun stront vinger, bij gebrek aan wc papier, wijzen naar hen! en ik kan het weten als slachtoffer van een politiek, waarin mensen dachten in rassen en Ubermensen , een gedachten die moeilijk uit hersens is te verdrijven, ook ik maak me daar soms schuldig aan, omdat het me met de paplepel is in gegoten! Mijn leven uit blauwe ogen en een huid niet wit!

O wat mooi toch niet

022 (2)

 

 

 

Terwijl de slaap onderbroken word, mijn geweten knaagt, mijn gedachten belanden bij al die soldaten, die nooit betaald zijn, ontslagen, geslagen, gebogen, gevangen gezet en ik het boek lees Geografie van goed en kwaad van Andreas Kinneging, natuurlijk tweedehands, een geschenk van mijn aankoop in mijn onderzoek, dan denk ik terug aan mijn tijd, die ik door gebracht in het land van Goethe, waar ik boeken versleet of het oude sloffen waren, waar mijn zevenmijlslaarzen hun weg niet konden vinden en zo mijn vingers Japanse houtsnede vormden, zo dat wat ik las een plaats kon krijgen en de klassieke muziek me het gevoel van vrijheid gaven, wat net zo in bedrog was, als de wekelijkheid, van het bestaan zelf, dan denk ik aan Westerling, zijn angst voor het communisme, een angst verweven met een legende uit Indonesië, terwijl het de Islam is geworden, de puntdak van een moskee, hoe raar kan de geschiedenis zijn verloop hebben, Soekarno heult met de vijand, hij word met een kris op de keel gedwongen tot staatshoofd, uit het boek van Westerling en rooft samen met leger, rebellen en gelovigen, de bezittingen, land, huizen van de Indo en alles wat er omheen hangt uit! Vluchten dus en wat achterbleef was een slecht lot bedeeld, daardoor kunnen we nu, met naast ons een borrelhapje, TV kijken en zien hoe we deze stakkers helpen, terwijl op de TV overlevenden Jappenkampen praten, zonder woeden in hun stem, over wat hen is overkomen, terwijl de beelden daaromheen anders spreken, huizen hogen vlammen, prikkeldraad, honger moord en doodslag, misschien uit schaamte, dit alles overleefd te hebben of te jong waren en het zodoende, nu, na kunnen vertellen, die gelatenheid, die vergeten moest worden, als of ze nooit plaats hebben gehad, zo als niets! misplaats was toen? Het was de orde van de dag, terwijl deze geschiedenis nu! Eindelijk zijn aandacht krijgt en jammer genoeg voor zovelen te laat, vooral niet vergeten zij! die daar onder de grond liggen, vertrapt of weg gedonderd, voor de haaien, zo als Alfred Birney omschrijft, of verslonden door een krokodil, waterput, granaat of bom, laat staan die verdwenen in de jungle, waar nu de natuur weelderig groeit op wat eens een mens was en door mensen handen om zeep geholpen werd, in de drang naar vrijheid, waar geen prijs te hoog was en dat al! om een ras, Indo, Chinees, Molukker, oude slaven en de vergeten krijger, terwijl het volk vergat waar ze zelf uit ontstaan was.
Zo kwam ik in Den Haag, de Indische buurt, reed langs het monument, richting Scheveningen, door een stad die ik bijna vijftig jaar niet meer gezien had, van die kant uit, dus weinig aanknopings- punten, tot je de vuurtoren ziet, verder ben ik niet gekomen, dan het halen van twee broodjes haring met ui, overheerlijk, op de terugweg, weer alles van uit een andere hoek bekeken, wat een drukte, die nog meer toeneemt als je de stad uit wilt, als of iedereen weg wil? maar dat is niet zo! Dat beeld ik me maar in, want aan de overkant van de weg, wringen auto’s zich richting centrum, nadat ze aan het tunnel effect zijn ontsnapt, wat een nachtlandschap teweeg brengt, met kunstmatige verlichting, door al die regen en soms even droog, heb ik moeders kinderen naar school zien brengen, mensen op de fiets naar hun werk of lopend, met de tram, mensen die honden uit lieten, gemeente werkers, bedrijven en zo kwam ik in een hofje, waar de muren, stoeptegels groen uit geslagen waren, zelfs de bomen en struiken, waar nu over enkele dagen groen blad aan zal komen en dat naakte gezicht zal bedekken, zo als ik het eens waarnam en zo kwam ik aan in het zuiden, waar je een berg op rijd, slinger wegen en boven aan gekomen een rode gloed, die ik voor het eerst zie! Want ze hebben daar windmolens neer gezet, die het hele mooie landschap daar en overal verpesten, buiten de herrie die ze maken en andere invloeden die ze op de natuur hebben, al word dit ontkent, dat je je kunt verbazen dat ze er staan, ondanks het protest van de bevolking, waar jaren wit gekalkte kreten op de wegen waren gekalkt, borden op gehangen, ze er nu staan en niet meer zullen wijken en elke foto die je nu van dat over gebleven landschap wilt maken, woord ontsiert, tot in de wijde omtrek, terwijl in het dal beneden de wind veel windiger word, zodat huizen, bomen, niet al te sterk bezwijken, in een landschap wat altijd al last had van stevige winden, van daar die molens.

Afgetrokken tackel-heimwee

p1080137

 

 

In mijn intense wens te weten, zoeken na, ben ik gekomen op de weg van vandaag, bestaan er geen geheimen over dat verleden, nog het heden, het lijkt een glas water zo helder, alleen de wereld om me heen kijkt nog troebel, hebben films en documentatie nodig, die zo oud zijn als de weg van Rome, waar zelf het varken het voor gekauwde eten laat staan, meeuwen hun bek op halen, zo als ze doen voor een McDonald’s hamburger, die ik ooit achterloos weg gooide in Nijmegen aan de Waal, om mijn dochter toen duidelijk te maken hoe slecht het eten was?Na mijn laatste tocht, naar Nederland een tocht zo verschrikkelijk, dat ik het zeker niet nog een keer zal doen, wat het ook opleveren zal, regen, storm, belande ik in Den Haag, telefoon verloren onderweg, dus geen bereik hotel, wat zorgde dat ik in Wassenaar op een parkeerplaats belanden, dicht naast een sportpark, verlicht, een storm waar je bang van werd, luwte zoekend langs een muur en slapen! Dat had je gedacht! Politie, klop op het raam, raam open gesprek, nood oproep, kon weer slapen, uur later, klop, klop politie, papieren, geen probleem, slapen vijf uur, klop, klop, papieren, verhalen, blij dat jullie je werk doen, voel me beschermt, van ellende kijken of ik een bak koffie kon vinden, buschauffeur toevallig daar! NEE geen koffie, de rest wil ik U besparen, kwam gebroken aan in het zuiden van Europa en verlangde alleen naar een bed! Rust! Terwijl op de TV programma’s van de ellende uit de Japanse periode, die in Nederland nooit begrepen is laat staan erkend, laat staan de periode na eind 1949, daar voor konden mensen uit het kamp hun bezittingen nog verkopen, ook al tegen een lagen prijs, de mensen na eind 1949 werden gewoon beroofd, leeg geroofd door het bewind van Soekarno en konden vluchten naar Nederland met behoud van gezin en hun leven, het is dus niet zo dat iedereen van arme kom af was! wat in de pers verteld werd, ook de ernst van vluchten is nooit toe gelicht, dat je gewoon geen keuzen had, dood of levend en dit laatste is zo duidelijk geworden, toen ik als peuter Indonesië verliet, ik heb begrepen dat we uit de upper class kwamen voor de Japanners kwamen, Indo’s die daarna alleen maar berg afwaarts gingen, bestolen, beroofd, van wanhoop zochten en dat schamele wat resten, op moesten geven voor een reis naar Nederland, waar alles opnieuw begon en tot op de dag van vandaag, nooit begrepen is en vermoedelijk ook nooit gehoor zal krijgen, de Joden van Indonesië zonder status, waar Japanners, Indonesiërs, Engelsen, Amerikanen en Nederlanders mede schuld aan zijn, dit is niet anders als de waarheid, die ontkent word, want wij zijn alles kwijt, vlag, vaderland en niemand anders! Wij hebben een surrogaat land gekregen, anderen ergens anders, het zal nooit ons land wezen! De landen waar we ons bij neer hebben moeten leggen, als een kussen op een bed, de leegte in ons hart en dat maakt mij een zwever op deze aarde.

Luchtsprong of stort

P1070039

 

 

Terwijl op de radio en TV nieuws word gebracht, dat ze ergens ver weg, een nieuwe planeet, een mogelijkheid vermoeden, waar we zouden kunnen gaan leven, als deze aarde verschroeit en uitgeput is, men hier op aarde, terwijl we niet eens instaat zijn de treinen op tijd te laten lopen, niet eens instaat zijn, deze afstand te overbruggen, roept bij mij de vraag op? Welke Adam en Eva gaan we daar heen sturen? Is die afstand niet zo groot, dat we misschien wel drie generaties moeten verwekken, hopende dat er geen boom mee gaat met een slang er in, zo dat we niet nog eens verdreven worden van het paradijs? Als we dan toch een keuze hebben, in wat we geleerd hebben, van uit het verleden! in een nieuwe start op een nieuwe aarden? Wat word haar naam? Wat zal deze planeet doen bij het betreden ervan? Woont daar al iemand? Zitten die te wachten op ons? Krijgen wij wel de tijd om die technologie te ontwikkelen! in een tijd waar we uitkijken naar verwoestingen rond om ons heen!
Omdat ik dat toch niet mee zal maken, behalve het laatste, ga ik verder met de orde van de dag, mosterd na de maaltijd onderzoeken naar het verleden, Indonesië, de rol van het leger toen! Legerleiding en regering, terwijl documenten uitpuilen, die daar over kunnen berichten, zoveel boeken geschreven zijn, getuigen verklaringen in hand bereik liggen, voor het oprapen, wij Indo’s kunnen alleen ons hoofd schudden over een zo’n westelijke domheid! Wie gaat dat onderzoek doen! Aan welke kant staan zij? Aan de kant van de slachtoffers? Waarvan langzaamaan weinig of geen, overlevenden zullen bestaan, als dit onderzoek over vier jaar afgerond word!
Ik steeds meer begrijp waarom ik als kleuter huilden op de kleuterschool, ontroostbaar, waardoor mijn oom moest komen en het verdriet weg ebt, hoe meer ik me verdiep, in wat er daar af gespeeld heeft, die mij gevormd heeft voor de rest van mijn leven, een brandmerk waar een koe of paard jaloers op zou wezen, de enige troost die ik heb, is dat ik niet alleen ben geweest, ook niet in dat kamp, waar niets te vreten was en ik vermoedelijk stal en daar gestraft voor werd, zo als ik als peuter gestraft werd, dingen te zien, die niet voor kinderogen bestemt waren! Dit alles geeft aan wat er toen gebeurden, na dat Nederland Indonesië op gaf. Deze burger oorlog ontstaan uit dat ontstane vacuüm is veroorzaakt door Nederland, met alle gevolgen van dien! Dit is natuurlijk niet leuk voor Nederland, maar hier van weg kijken lost niets op! Nu snap ik ook alle weg latingen in documenten, omdat ik de waarheid niet zou vinden, nu rest de vraag of ik geneutraliseerd ben geweest? Ik had een Indische paspoort? Op mijn geboortebewijs sta ik in geschreven bij Burgerlijke stand voor Europeanen Bandung, dus misschien was dit niet nodig, dit document geboorte bewijs is getekend 11e februari 1950, terwijl Nederland niet aanwezig was in Indonesië?

Geel-bruine aardegrond

leerschool-1

 

 

En zo op een dag, een dag als vandaag kwam ik op de site Indisch4ever en tot mijn stomme verbazing een foto, vergeeld, bruin en oud, net zo oud als de mensen er op, een echtpaar, terwijl ik zo ga lezen, antwoorden bekijk, zie ik een naam, mijn mond valt open, die naam had ik eerder gehoord, die kende ik ergens van, nog niet zo lang geleden, terwijl ik mijn nicht spreek, me de bewuste foto laat zien en denk, stuur die door na mij, we zijn alweer 7 maanden verder en nu heb ik ze gekregen, via een ander kanaal, deze foto laat me zien een andere tak van de familie uit dat zwetende Indonesië, waar hard gewerkt werd wilde je ergens komen, of daar blijven waar je was, je baan behouden, kapers op de kust, kapers overal, wat is er mooi aan het zoeken in oude documenten?, vergeelde foto’s? Het antwoord weet ik wel, wie waren dat, hoe leefde zij? welk geheim word daar verborgen? Een foto zo stil! welk lijden zal ontstaan, zo als al die miljarden foto’s op deze wereld ooit gemaakt? Door een camera vast gelegd met een druk op een knop of harde indruk van iets? Zo schaar je je in de rij van mensen opzoek naar het verleden, die hopen op antwoorden, die uit eindelijk gevonden worden, ook al duurt het jaren, door mensen die hun leven geven, gedreven in het oplossen van vragen, die niet eerder rusten en als zij het niet vinden, komt er iemand anders, die die plaats in zal nemen, vanuit de zelfde wens! Weten, willen weten!
Een hobby, een gedrevenheid, die me steeds versteld doet staan, duizendpoten, die uit zoeken dat Indonesische verleden, verstoten ooit, na een verloren oorlog onder de naam Vrede, verbannen op scholen, waar me volksstammen werden verbannen uit hun oorsprong, als of ze in gaskamer waren omgekomen, zonder gas, zo dat alleen de kamer overbleef, wat is erger, gas of het zwijgen? Dit laatste daar kunnen we over mee praten, het grote zwijgen in de geschiedenis, een stilte die nu doorbroken word, ja meer als 70 jaar, onvoorstelbaar, droevig maar waar! Jaren waarin alles werd beloofd, corruptie plaats vond en zal vinden, gewin, verraad, zo als de joden werden verraden door hun eigen joodse gemeenschap, zo werd de Indo en Molukker verraden in dat moederland, terwijl wij dromen van die warmte in ons vaderland, waar we misschien weinig bezaten of heel veel, afgepikt, verloren, ingeleverd, nooit weer verkregen, welke schande is dat? Daar mochten we niet over praten? Noch denken, laat staan dromen, nou mijn dromen blijven bestaan en die van u?

Wal & schip

p1080210

 

 

Zo heb ik, gisteren herdacht mijn zus! Een goede fles wijn er bij en een boek, het werd! het boek Indisch leven in Nederland, mijn dochter lag toch lekker te slapen en voor ik het wist verdween ik in dat verhaal, verhalen die zo anders waren als die van mij en toch? Ik heb gelachen! Gelachen! Ben nu ik pas halve wegen, dus vanavond, heb ik weer wat te lachen, dat vooruitzicht in verschiet geeft me goede zin, de anekdote van Alfred Birny vond ik geweldig, temeer ik ook een misvormde vinger heb, dit door een op hol geslagen paard, alleen al die gedachten! Die hij beschrijft, hoe alles zou moeten wezen? daar achteraan huppelt, wroet en zweet en dan de nuchtere ontknoping van zijn zoon, uit eindelijk terug komt bij af, het toppunt van drama! verder was het hele verhaal en al die andere verhalen samen, smakelijk geschreven, met een echte Indische humor, waar, Nederland nog wat van kan leren, de beschrijving over het ontstaan van die Indische keuken, niet te overlezen, die knauw, vernedering! dat ontberende, genadeloze, die ontberingen die ze allemaal hebben moeten slikken, toen ze in dit koude kikkerland kwamen, dit zet aan! tot nadenken, zo word je door Nederland geschoven, als of het een partij schaak betreft, het boek stamt uit 2006 heeft wat mij betreft, niets in geboet in het jaar 2017, dit boek heb ik vorig jaar van Wouter Muller gekregen, terwijl ik al verschillende keren, er in gebladerd had,de gedachte in me! ja maar! ik kwam niet met de boot! Nog! heb ik in een pension gezeten! En zo bleef het boek liggen, misschien was de tijd niet rijp of had ik nog zoveel andere boeken te lezen? Jammer dat het zo ver van mijn huis, af speelde, als of ik als buitenstaander in een andere wereld dook, terwijl al lezende, thuis kwam, Of de opmerking tussen wal en schip, gevoelens! die geuit worden, als of je zelf, aanwezig bent, elke bladzijde weer opnieuw, elk hoofdstuk, beschreven of verteld door een ander persoon, de dromen, fantasieën, de des betreffende persoon, beschermen, zo één eigen verhaal krijgen en daarmee tijdelijk een oplossing brengen, aangrijpend is, tussen de regels, de hardheid van het bestaan, vernedering, persoonlijke worsteling, om het gezin in leven te houden, dan vooral, hoe Indo ogen kijken, naar dit land, zijn wederopbouw! Daar tussen door het eigen leven met gezin. Zelf stoot ik op een foto van verre familie, wiens namen ik sinds pas ken, een huwelijks foto!
Een boek goed geschreven en het lezen waard. voor als je zoekt naar je roots, terug wilt gaan in tijd.

Rijstkarbou of m?

Liefde in tijden van oorlog

 

 

Toch nog geluk in het leven, wat ik al op gegeven had! Een stem, een mail, mijn levende tante moet me even vertellen aan de hand van krantenbericht van mijn vader, die uit het niets kwam, je hebt een half zusje, die ik op de foto reeds gezien had, terwijl ik voor gek verklaard werd, het Japanse zusje, verwekt in vredes tijd in Batavia, toen de Indo,s niet bevrijd werden ondanks de bevrijding eind 1945, ze werden beschermt? Daar was je klaar mee, daar stond mijn moeder en kwam in verwachting van een Japanner, aan de poort ergens februari oud Jappen kamp Bandung en haar man vroeg gelijk echtscheiding aan, dit heb ik alles zwart op wit, dat kwam niet uit fantasie, zo als bitter weinig uit fantasie ontstaan was in mijn leven, maar gebaseerd op feiten, ook al kan ik dit kind niet vinden, nog naam, nog juiste geboorte datum, misschien afgemaakt, overleden gewoon, dit laatste hoop ik maar, die kampong, niets anders dan een oud Jappenkamp, daar werden we gevonden, neer gedonderd als oud vuil en zo vuil kwamen we er ook weer uit, wat een geluk, bij ongeluk, zou je denken, nu ben ik 65 jaar verder en heb mijn twijfel, niet dat ik, iemand van jullie zou hebben willen missen in het leven? Toch wat was me een hoop bespaart gebleven, al die recht-zaken, tot op de dag van vandaag, het is toch godgeklaagd, ondanks dat deze niet bestaat, mocht het wel zo wezen, dan vervloek ik hem nu! Vuile lul! Had je niet beter op mijn moeder kunnen passen en dat zusje van me, ook al was het van een Japanner, wat maakt me dat uit! Wat kan dat kind daar voor, wat kan dat kind daarna? Waarschijnlijk aan een bamboestok geregen, van een heldhaftige vrijheidsstrijder of boef! Soldaat, terwijl dat lichaam zacht de grond raakt, haar longen, leeglopen met een gesis zoals een fietsband protesterend leeg loopt, terwijl de spijker naar binnen dringt met geweld, sputterende geluiden, vermengt met bloed er achter aan, vrolijker kan ik het niet maken, voor het arme kind, verwekt in liefdes drang verkracht, dat krijg je er van!, god straft onmiddellijk, dan is hij mij vergeten! Hij strafte me wel, maar ik vond het lekker! Elke dag de gezeik aan je kop, rechters in rijen, hulp verleners, advocaten, leef je nog! Terwijl mijn vinger in mijn neus peuterde, ook in mijn poeperd duwde, om te kijken of ik niet ziek was, want dat heb ik wel geleerd, dat Japanse kindje waarschijnlijk niet, haar stront, zag ze pas, toen die bamboe speer in haar lichaam kwam, geen tijd had om achterom, te kijken, arm kind en denk dan wie heeft dat op zijn geweten, wil die even voorwaarts komen? Wie mijn moeder op zijn geweten heeft ook, hebben we dat allemaal gehad, wil de Nederlandse staat ook even na voren komen, die een verrekt groot aandeel hier in heeft! Dit bij hoog en laag ontkent, het enige woord wat ik ken en zelden gebruik is schoften, enkel fout schoft, dit laatste kan niet, want er was een koningin, regering en legerleiding en stomme soldaten, gewoon een bijenkolonie, een bij gaat nog, die steek overleef je wel, maar zo’n zwerm is dodelijk, geen wonder dat ze dit ontkennen, nog steeds! Wij Indo’s Molukker zitten met de gebakken peren, die zo wie zo niet te vreten zijn, doe mij maar saté , oké bami en sambal bij !

Een kampong ,was ook de naam van een oud Jappenkamp=kampong

 

Wijnrood,water

P1070079

 

 

En zo werd ik een snuffel musschel, hoe vaak kun je in je leven van beroep veranderen, ieder geval meer als een Kameleon, terwijl beroep, een te groot woord is, het is een hobby geworden, mijn lust en leven, het houd me van de straat, waar het buiten zeikt van de regen en zo help ik hen, zo als ik eens geholpen werd, wat is het leven mooi, zo dankbaar, terwijl velen niet weten waar ze aan beginnen! Kennes doet pijn, brengt rimpels op je gelaat, je word er ieder geval niet mooier op, je rook als een kettingroker en drinkt als een paard, terwijl de kater op het bed licht, te slapen en denk, mafketel die je bent, terwijl hij gisteren me onder piste, ik dacht nog lief te wezen voor hem, als dank werd ik nat, terwijl buiten de rivier aanzwol tot een oorverdovend kabaal, dat zelfs de wijn en slaappil, niet hielp, wat een nacht en er komt er nog één aan! Als of we nog niet genoeg gestraft zijn in het leven, want nu moet ik over wij praten! Een ik verandert in wij! Wie had dat ooit gedacht? Zo trek ik aan mijn peuk, misschien word het wel mijn laatste, drama moet, anders is de lol er van af, kun je beter op houden met schrijven en logica bestaat niet, ieder geval niet in mijn leven, misschien bij de buurman? Zie die overigens zelden of die wat te verbergen hebben heeft, denk ik dan? Van die mensen die als schimmen over straat lopen? Wel aardig in gesprek! Ben nog nooit binnen geweest in zijn huis, ken het alleen van buiten, niet onaardig, alles is af, mijn vrouw reed met haar dronken hoofd de poort aan gort en haar auto, zij op hoge poten naar ons toe, dat was een duren grap, als je bedenkt dat het nog geen negenhonderd meter van ons vandaan is, centrum- huis, begrijpen jullie hoe vaak ik me zorgen maak, als mijn vrouw lange afstanden rijd, nog de vraag of je aan komt waar je moet wezen! Zo reden we naar Nederland, via Antwerpen en zij wou weer terug naar Brussel, was het niet dat ik oplette, anders waren we in Napels uit gekomen, daardoor durf ik s’nacht, niet te slapen, je weet nooit waar je terecht komt! Heb al van die nacht marry’s, mijn hele leven lang al, word wakker zwetend en wel of in Duitsland, Indonesië of Jappenkamp, bij een beul, die alle gedaantes aan neemt, behalve de goede, volgens mij heb ik daarom zo’n dorst, zweet me de pleuris en pissen moet ik ook al zo vaak, lig je net lekker te slapen, eindelijk rust! Vergeet het maar, de wijn verdampt voor mijn ogen, je moet alles in de gaten houden, je kunt niemand vertrouwen, zelfs je eigen glas niet! Terwijl ik nu extra Alert op mijn glas let, zie ik daar achter nog een glas staan van gisteren! Ook niemand die de boel opruimt achter mijn reet, waar zijn die tijden gebleven? Dat je samen de afwas deed, lekker kletste op haar kont, contact maakte met elkaar, soms haar in haar bil kneep, nu heb ik een machine, voor alles, ik heb eigenlijk mijn vrouw niet meer nodig! Wel mijn dochter, die is het zonnetje in huis, al begint ze de laatste tijd ook steeds meer van zich af te bijten, dwingend, naar! Natuurlijk snap ik dat, wat moet je met zo’n oude man als vader!

Geboortebewijs

15060301_546408785565105_432090324_o

 

 

Eindelijk, dring ik door in de jungle van geheimen, verborgen, op gesloten, liefst voor goed, was het niet dat die hand kwam, die hand, uitstrekkende met gegevens, die ontbrekende gegevens en namen, maar zo als altijd niet compleet, als of de waarheid voor mij verborgen moet blijven, als of ik gedwongen ben te leven met een leugen, van wie dan ook?
Vandaag kwam nieuws, niet veel, maar toch? En daar tussen die leegte, hadden we hem gevonden, de eerste man van mijn moeder, dossier op mijn bureau, gegevens over wat die uit gespookt had, wat maakt mij dat uit, ik wil bij mijn moeder uit komen, zij die mij op deze klote aarde baarde, waar ik die foto’s nog aan moet zien, die stomme ondervoede kinderen, dat mens uit Jappenkampen, nieuwe kampen als of voor haar niets anders was weg gelegd, terwijl ik het haar zo zou gunnen, een lieve man, niet belust op geiligheid, gewoon liefde en de rest kwam er na, voor haar kwam niets de mannen verslonden, geen wonder dat het slecht af liep met mij! Als het haar al niet gegund was! Ooit was ze in dat paradijs, Baron, Freifau, adel wat wens je meer, luxe en met de Japanse inval was het af gelopen, ging het berg afwaarts, nog sneller als naar boven, er leek geen einde aan te komen, nog aan al die kampen die je zag, als je wat kon zien door al die ellende, waar van ik nu begrijp wat je hebt moeten door staan, terwijl ik je alleen geluk toe wenste, dit uit schuld gevoel, uit tijden dat ik je vervloekte, als een in de steek gelaten kind, niet wetend waar je door heen ging, nog wetend wat je einde zou wezen, terwijl ik een wees werd, in levend vlees, voor de haaien geworpen, waar ik tot de dag van vandaag als een knoop, aan een bord hang, paling knoop, noem ze maar op, normaal leer je dat bij de marine? Dat alles speelt zich af ver weg van hier, eigenlijk mijn vaderland, waar geen vader is, laat staan mijn moeder! Jij ging weg in een gekkenhuis en hij naar Amerika en ik bleef achter en zo dook ik achterwaart, in de geschiedenis en kom je nog steeds niet tegen, behalve je geboorte bewijs, waar mensen aanwezig waren om te bevestigen dat je op deze aardbol kwam, waarom? Rijst bij mij de vraag? Een man van het oorlogskabinet een man van de Genie tekenaar, moest dat gewicht brengen aan je geboorte of omdat er iets niet klopte? Ja ik heb het goed gelezen, nog ben je daar om antwoord te geven op al die vragen, die zo uit het leven van een beerput komen, want het stinkt aan alle kanten, van voor tot achter, wat ben ik blij dat ik mijn kinderen liefde heb kunnen en mogen geven, misschien had jij dat ook voor ogen, waren er duisteren machten, die je dwongen, zo als mijn nichtje pas gevonden vertelde dat je altijd op bed lag en lang sliep, kwam dat door het nacht braken, of was het je vermoeidheid, drugs? Ik zal het nooit weten, ik probeer slechts je te begrijpen, jou weg naar de ondergang, de hel van jou leven, die mijn leven ook tot een hel maakte, terwijl dit me in Berg en Dal al voorspelt werd door de katholieken al daar, waar ik als jongen op groeide, verloren in dat dal, met de naam Villa Kerstendal, hoe kon het verzonnen worden, ooit een klooster geweest, terwijl jij nooit non was en nooit zal worden, net zo min als dat ik jou terug kan krijgen, terwijl mijn oren goed gehoord hebben wat je me vertelde en niemand die me gelooft, wat dat betreft besef ik terdege, dat je wilde dat ik ontsnapte aan die waanzin, waar je zelf in zat op gesloten, geen uitweg kon vinden als de dood, die ongenaakbaar naar je toe kwam op zachte treden, dit laatste hoop, ik voor je, dat je niet in honderdduizend stukken bent gehakt, zo als zo velen, die het geschiedenisboekje niet hebben gehaald en zo schrijf ik van uit mijn bed, naar jou, vijfenzestig jaar later, omdat ik het nooit eerder heb kunnen doen in deze woorden!

Vuurwerk-geenwerk

foto Joh 082

 

 

De invloed van een boek, het slijpen van je herinneringen, opnieuw beleven, bij schaven, die blijvende vraagtekens, littekens, die nooit meer zullen helen, als stinkende wonden open blijven liggen, waar strontvliegen hun eieren leggen en maden de wond schoon vreten tot het bot, zo als het zwaard van ongerechtigheid uithaalt, dag in dag uit, jaar in jaar uit, na meer als een halve eeuw, een jubileum er bij opgeteld, kijk ik naar buiten, waar het er niet zo triest uitziet als reflex van mijn gedachte en de spiegel aan de muur, kan me ook niet vrolijk stemmen, dat aangevreten gezicht wat me aangrijnst, rotte tanden, dun haar en die stomme bril, terwijl het bureau voor me, net zo’n zwijnenstal is, de enige die gelukkig is mijn zwarte kater, als onheils brenger voor mensen onder een ladder door, languit ligt te slapen, de tv aanstaat van wegen de verkiezingen in de toekomst en al die berichten van mensen die dromen van macht en doods eskaders, waar weerloze mensen, slachtoffer zullen worden, zijn! de reclame die ons voorhouden wat we nodig moeten hebben voor een gelukkig leven! Terwijl ik door al die oorlogen gewandeld heb, de lijsten van slachtoffers tel, waar ook ik de draad van kwijtraak, zoals de vrouw die en steek laat vallen bij het breiwerk. Het volk wat steeds meer op straat beland, om te mogen wonen in kartonnen dozen of uit protest, dit laatste stemt me gelukkig, het eerste is een schande!
Zo als het een schande is hoe ze met zieken, bejaarden, zieken bejaarden omgaan, terwijl Parijs in vlammen staat, na dat drie politieagenten, iemand zijn buik open sneden, zodat zijn in gewand er uit hingen, het ging om een normale controle? Deze politie die steeds vaker in opspraak komt, waar misschien een psychologische test vooraf, ongeschiktheid voor deze dienst, had kunnen worden aan toont! Opdat ze niet iedere eerste beste gek in uniform stoppen, met alle gevolgen van dien, zo’, test ook voor elke regeringspost en de maatschappij zou er bij gebaad wezen, rust zou weder keren, gelden op hun plek waar ze nodig zijn en niet verdwijnen, als sneeuw voor de zon, deze wereld van vandaag, zal hard moeten werken, om al het kromme recht te buigen, voor het werkelijk te laat is. Zo waren mijn gedachten vandaag als het weer!

Vloedgolven branding

felix 026
Torro Magie

 

 

Na de oproep via TV en later op internet! Adriaan Van Dis omdat Bloody boek te lezen, De tolk van Java, iets waar je dan ook niet meer onder uit kunt! Ik heb het gelezen, mijn neus wou er niet meer uit, mijn vrouw en kind stoorde me, op ieder moment, de vrouw door haar te kort aan hormonen, daar ze haar schildklieren, weg gehaald hebben en vrouwen gaan dan pas echt klieren, je zou ze zo een schop onder de kont geven, mijn dochter wegens de onstilbare honger van haar, het liefst heeft dat ik de koelkast, la, micron, open trek.
Nu moet ik even terug in de tijd, nog niet vermoedend, wat deze dolk, op de voor bladzijde deed? dacht nog even aan een opkomende zon, onder dat mes, eerst bladzijde lieve woorden van mijn dochter, wist ik dat Alfred een jaar jonger was als ik en begon te lezen, nu snap ik! dat ik een van de beroerdste schrijvers van de hele wereld ben, tevens dacht ik, zo! Misschien toch maar beter, dat ik niet met mijn vader ben opgegroeid ? Niet dat mijn vader! zo als zijn vader, geweest zou zijn, dit laatste weet ik natuurlijk, nog steeds niet, zeker! Maar na die waterval van ellende, zowel van de vader, moeder en kinderen, begon ik me gelukkig te prijzen met mijn ellendig leven, van trappen, kasten, mishandeling in Amsterdam twee of drie hoog, dan dat gat in mijn geheugen in het kinderhuis, hij weet tenminste nog hoe hij daar kwam! was ouder als ik, niet alleen dat! maar met broers en zussen, wat een rijkdom! En dan gaat hij over zijn vader vertellen, moest gelijk denken aan Westerling en vroeg me ook af? of zijn vader niet stiekem dat boek gelezen had voor hij zelf ging schrijven? Aan het geratel van die type machine moet die beste man! dat monster! die moordenaar, kindermishandelaar, vrouwen versierder, het geen hij tegen spreekt tijdens zijn verblijf in Indonesië op die enkele keer na? Hoe vaak herhaald hij niet dat hij er geen echt oog voor had, voor dat vrouwelijk schoon? Ondanks dat deze, zich aan hem opdrongen, zo had ik met iedereen te doen in het boek, terwijl er soms passage waren, waar een luide lach uit mijn keel klonk om dan weer verder, in dat verhaal te duiken- zwemmen en zo bracht de schrijver mij terug! bij al mijn eigen verhalen en beklag en dacht, mazzel dat je in Nederland geboren bent, maar ook dat kwam niet tevoorschijn, uit wat ik verder las in het boek, zo zat die vader op die kamer jaar in jaar uit, daar moest een godsvermogen aan papier door gegaan zijn, als je per week een lint van een type machine verslijt, want dat lint kun je ook nog een keer omdraaien, dat weet ik uit ervaring, dat huis moet uitgepuild zijn, van dozen, borden vol met documenten, of die vader, was zo ontevreden over het geen hij schreef, dat die bladzijde na bladzijde in de prullenbak donderde, ik heb nog even op botenlijsten gekeken of ik de naam tegen kon komen van die verrader uit Indonesië, die zijn vader met het mes achterna liep, terwijl de schrijver, de fiets vast moest houden voor de Hema, omdat namen misschien wel fictief waren, slaagde ik daar niet in.
Zo jammer dat ik geen hacker in de familie heb, die bij mijn verborgen documenten kan komen, wat dat betreft heeft de schrijver geluk in zijn leven, wat mij betreft mag hij die boeken prijs winnen! als je leven zo is geweest! Mij rest de vraag? Wat zou mijn vader moeten na laten om al die ellende te vergoeden? Die hij in ons leven heeft aan gericht? De schrijver doet daar laconiek over, heeft dat allemaal naast zich neer kunnen leggen en misschien daarom is zijn boek zo geweldig, een soort happy ending, hij had dan ook een ander leven als ik en toch zo herkenbaar, herkenbaar is ook het gevecht met hem zelf en zijn omgeving en vlijmscherpe waarnemingen, zo als ik het nog nooit bekeken heb, wel een glimlach op mijn gezicht kon toveren, omdat de waarheid flinter dun is, zo als zijn geslepen woorden in zijn boek!

Klapperende botten, uitgeslagen wit

p1080195

 

 

Terwijl het onderzoek begon om mijn moeder te vinden, wat gepaard gaat, natuurlijk met boeken lezen, krantenberichten, ben ik nu dankbaar, niet dat we mijn moeder gevonden hebben? maar wel aangehuwde familie, een sneeuwbal van gegevens, van achter de PC reis ik over de wereld, door tijden, verhalen, soms leuk, soms ook erg triest of is het woord verschrikkelijk! beter op zijn plaats? Gods geklaagd? Foto’s met liefelijke gezichten, met een lach of graf, daar heel ver weg van hier, terwijl ik het overzicht allang kwijt ben zonder hulp, kreeg ik dat nooit op een rij! Al die duizenden onderzoekers, weg gestopt achter een bureau, boeken wurmen, vretend, pluizen in het verleden, wat bezield deze mensen, wat bezield mij? Het willen weten! Dat hebben we allemaal gemeen, al die ontbrekende gegevens verzamelen, recht zetten wat, was krom, zo als een smid smeed het ijzer, onbekend! Bekend, dat is het doel!
Ik probeer ze me voor te stellen, achter dat bureau, achter al die printers, waar gegevens uit rollen, worden vergeleken, door gestreept of weg gestopt, voor later, want je weet maar nooit? En zo kwam een vraag? Soldaten die het leven verloren in Indonesië eind 1945-1962, ogenschijnlijk simpel op te lossen? en wat met vernielde documenten, door een hinderlagen of opgeblazen, gebombardeerde posten, weg! gegevens, niet vrijwillig, oorzaak vliegtuig bom of granaat, gewoon uitgemoord? Door de aanvaller gegevens verbrand, onder de aarde verborgen bij het op springen van aarde, meters hoog, als een tapijt aarde, verborg dat wat voor het oog, gegevens van belang, terwijl U de schouders op haalt en denkt, dat is lang geleden? Dit laatste klopt, niet voor hen! Soms is er de mogelijkheid, door een klein gegeven, zo ontzettend klein, het verhaal verder in te vullen, zo dat zij die zijn verloren, hun plaats krijgen in de geschiedenis, waar wij allen uit zijn ontstaan!

Hallo is daar iemand?? zoals gewoonlijk nee

foto Joh 072

 

 

Zo als een leven raar kan lopen en dit laatste! daar kun je gif op in nemen, het komt op je weg, ook al zijn die wegen ooit uit zand en modder, geasfalteerd met een zwarte laag, glad als of het de tijd wil laten verdwijnen, onkenbaar maken voor wat het eens was! Zo als het zwijgen, verzweeg de waarheid, die nooit bestaan zou hebben, niet plaats gevonden had, nog bestaan, gebouwd op stenen, die de leugen in zich droeg, mee nam over zee en herboren werd in Nederland als een nieuw kind, wit gekalefaterd als het nodig was, zwart bezweet als het uit kwam, de leugen ten top, waar vingers likte en stroop slechts in potten zat en de bijen er om heen vlogen, weg gemept van de waarheid, dood lagen poten omhoog, stel als je durfde te bewegen, een klap na! Zo werd de waarheid verkracht, zo als de ware geschiedenis werd verkracht, met zijn mannen en vrouwen, op een hoop, wat doet het er toe, het was geweest, bannen, bannen dat verleden, ontkennen, zo als Nederland ontkende en nog ontkend, wat moest de Indo, als slim wezen, uitvinder van het overleven? Verder overleven, een wereld schapen om zich heen, die vergat, wat ooit plaats gevonden had en dit laatste lees ik overal, elk boek weer, die schande, het ondergane leed, voor een ander en niet voor jou? Want jij kwam uit een betere familie en die anderen? Uit een lager volk, waar jij niet toe behoorde en zou ontkennen in de dood, de dood die je aan gekeken hebt, ontwijken de blikken van angst, tongen droog, tranen zijn er niet! Nog eten, oedeem, maakt zich zichtbaar, vitamine B lossen alles op, maar veel later, het is niet die brug van het verleden, die wij vieren in onze barak, die we doen vergeten op de pasar, waar onze tranen veranderen in tranen van geluk, gelukzaligheid, gelukzaligheid van het gelukkig vergeten, ik niet, ik ben niets vergeten, ik heb het als een vracht mee gesleurd, nog erger het heeft me vergiftigt, was ik maar al als jullie allemaal? Hoe hebben jullie dat volbracht? Vraag ik me af, hoe hebben jullie je ogen kunnen sluiten voor wat was gebeurt? Terwijl de kroepoek en loempia gaar word en ik onwel, net van de kroepoek of loempia? Als of mijn herrienering gewoon ingebeeld was, nooit bestaan, laat staan, terwijl het eten koud werd, zo als mijn gedachten, herinnering aan toen! En de sneeuwschuiver de wegen schoonmaakt en ik volg met zout en mijn tong? droog, mijn traan in de hoek van mijn oog, droogt op door de kou, snel die zakdoek weg, voor iemand het ziet, onder geschoven in de sneeuw zijn mijn herinneringen en smelten weg, naarmate het voor jaar komt, ik zelf blijf achter, in mijn kamer 65 jaar later, dit jaar geen sneeuw, nog niet, laat staan de schuiver, ook het zout was niet nodig, mijn gedachten liggen op straat.

Oja,nee even nadenken

Liefde in tijden van oorlog

 

Zo als een vioolsnaar, kan huilen, ook de blijdschap weer kan geven, toch die ondertoon blijft, blijft het geleden leed, als een litteken, een brandmerk diep gegrift op je huid, je ziel, je leven, tot de dood je verlost!
Was het niet dat vrienden op je weg kwamen, die stilzwijgend je omarmde, dat ben ik nooit en zal ik nooit vergeten en die regering, waar was die? Waar was dat land waar wij trouw aan waren? Waar was die regering die ons een muilkorf om deed? Opdat we geen onrust stookte, zodat het leven toen moeilijk door kon gaan? Terwijl de schepen aan voerden, in havens, overvol! Aller handen, wijkende gebouwen of kampen, tot de nok gevuld, waar zelfs de ratten niet wilde huizen, wij hadden geen keuzen, gelaten moest het gebeuren, beter een dak, dan geen, nog niet gesproken over de kou, laat staan, dat buiten gesloten, derde rang- behandeling, terwijl we niet minder dachten, nog scholing hadden, welke tijd was het toen en nog vandaag!, dat we neerkijken op mede mensen, anders van kleur, anders van geloof, een ander land, waar bommen en granaten huizen schenden, kelen door gesneden worden, door wie? Waar de winst van de oorlogsindustrie, telt en niet de mens, laat staan een land, geboorte of leven, terwijl ik af geluisterd word, terwijl mijn computer zijn eigen weg gaat, als of ze denken dat ik dit niet weet, terwijl boten zinken en het bezinksel van mijn wijn in de fles achter blijft, niet de lijken, deze wereld klaagt, of het een nieuwe muur nodig heeft, ik heb hem gezien, papiertjes verstopt, vermalen met speeksel, gekauwd vermalen en in die muur, verhoord?? en verborgen, als of het een oplossing bracht? Voor die razernij, die ons verdreven heeft, zo als het verdrijft eenieder op deze aarden!

 

Verneuken- nootje, hoger?

025

 

 

 

Terwijl ze in de USA een muur bouwen als of je daarmee, de toekomst mee tegen kunt houden, zo loop ik tegen een muur die de naam heeft, verleden!

 

Nederland wil het niet weten, schuift alle verantwoording van zich af! En in Indonesië staat ook niemand op de bres, voor het ontrafelen, van wat heet waarheid? Wie van al die oude mannen en vrouwen, zakenmensen van ooit, durven op te staan, durven te bekennen, wat ze de Indo en Molukker, aangedaan hebben? Laat staan iemand uit de politiek? Geschiedschrijving, overlevering van verhalen, terwijl het programma Max schaamte bracht in Nederland, en bereikte de Indonesisch consulaat, waar na meer als 67,5 jaar mensen worden geholpen, die in de stront zijn gegooid, discriminatie ten top, 67,5 jaar lang en wij? Waar is onze genoeg doening? Onze deportatie! Terwijl bij deze woorden, Nederland steigert met deze benaming, als een woest paard! Hoe durf ik die woorden te gebruiken? Hoe durf ik die gelijkenis te maken? Hoe wilt U het dan noemen? Gewoon, normaal, wie is hier de oorzaak van? Wij? Kinderen, vandaar, terwijl de oude zaken nog op tot vandaag niet recht gezet worden, kom ik met de nieuwe aan aantijging, tegen de Nederlandse staat, welke andere keuzen hadden we? Tussen Boot en vliegtuig, naar een veilige haven? Of kiezen vermoord te worden? In een revolutie, die ontstaat na wraak, wraak van een volk onder drukt, uitgeperst, uit geknepen en wij zaten daar tussen, als rotte appels, als mijn vader als VWO-er, de situatie als gevaarlijk in schat, wat omschrijft de situatie toen, dan wel niet! En al die brieven geschreven of verbrand, omdat ze niet boven water mochten komen, die kronkels van ontkenning aan beide zijden, van de geschiedenis? Ook mijn lerares op de lagere school, eerste klas, vertelde niets en ook niet later, niemand vertelde iets, nog de kinderbescherming, of de politie in het dorp, iedereen hield zijn mond in Hotel Beatrix, niemand wou ons kinderen belasten, met dat verleden en zo kreeg je een zwijgen, als een etterbuil! explodeerde, die sinds hij, na een paar jaar open gesprongen is, zo sijpelde die pus, gelukkig! Dat opgeluchte gevoel, terwijl je al die jaren voor gek werd versleten en mensen in Indonesië bang voor me zijn, niet begrijpen, dat ik begrijp hoe het werkelijk was toen! Dat mensen rare dingen uit kunnen vreten, nog steeds, toch die dialoog, die biecht, draagt bij aan begrip, aan de lijdensweg van ons, die kwamen en velen hadden hun ouders nog, gezin, mij is alles afgenomen, ik had een beer, bruine koffer, tanden borstel, washand en waslap, zo als de lap van de stier, voor mijn ogen, bleef, de woede die uitbarsten in tranen, waarom?

 

De dag vandaag de dag, dat mijn met gezellin, niet meer is, mijn getuigen, zo als al mijn verdwenen getuigen, rest slechts de openheid, het open breken van dat grote zwijgen!

 

Liefde in tijden van oorlog

buitenzorg's avatarJava Post

Liefde in tijden van oorlog Liefde in tijden van oorlog

In een tijd waarin regelmatig wordt gepubliceerd over de wandaden van Nederlanse militairen in Indonesië, doet het goed iets te kunnen lezen over de gevoelens van de jongens. Annegriet Wietsma en Stef Scagliola, schrijvers van het boek Liefde in tijden van oorlog, deden jaren lang onderzoek naar een aspect waar tot dusverre nog geen letter aan was gewijd: het liefdesleven van de militairen in Nederlands-Indië in de periode 1945-1949. Na publicatie van een website en de documentaire Tuan Papa, werd twee maanden geleden het bijbehorende boek gepubliceerd, een nieuw hoogtepunt van een bijzonder project.

Het verhaal trekt in chronologische volgorde aan ons voorbij: het vertrek uit Nederland van de oorlogsvrijwilligers, de dienstplichtigen, hun aankomst in Indië en de eerste contacten met de meisjes. Vooral de reis maakt indruk: scheepsladingen spermatozoïden op weg naar het beloofde land. De legerleiding beseft het gevaar, en onderwerpt…

View original post 542 woorden meer

Terang klote

P1070037

 

 

Terwijl de rivier daalt, de druk van het angst verlaagt, net zo als de spiegel van het waterpeil, zo gaan mijn gedachten naar toen, dat land zo ver van hier, wat niet kan uit gewist worden uit mijn gedachten, hoe ik ook mijn best doe, terwijl de wereld om me heen, denkt! Laat toch zitten, haal geen oude koeien uit de sloot! Wat weten jullie, wat weten jullie van mijn gevangenschap ondanks de vrijheid! Was ik niet beter dood gegaan daar! Toen? Als het leven nu, natuurlijk had ik jullie nooit gekend, jullie liefde en haat, jullie toegebrachte littekens op mijn lijf, geest, die verwarring? terwijl ik gedwongen dankbaar zou moeten wezen? Welke idiotie? Wie heeft dat bedacht, ooit verzonnen, durfde dat te opperen?, wie wou afnemen onze trots? Een folk krachtig vol moed, met het bloed van jullie, vermengd, terwijl de straat werd versperd en het commentaar op dit schrijven reeds hoorbaar is, als verontschuldiging, jullie hadden het niet zo bedoeld, ik ook niet, het is me overkomen, zo als zo vele met mij, eigenlijk praat ik ook voor hen, roep herinneringen op, die je nodig hebt in het leven om te begrijpen wat er is gebeurd, zo lang geleden, op school heb ik nooit iets gehoord, laat staan later en het werk wat me aan geboden werd, was min, terwijl ik plus was, met zo vele, mijn hersens onderzocht, van dokters die het moesten weten, die smoorde onze stem, die smoorde ons leed en of ik nu naar Indonesië ga, loop ik tegen de zelfde muur, schaamte over wat was gebeurd, terwijl ik de dialoog zoek, het samen komen van fouten, eens gemaakt! Waar het niet gaat om de schuldige, maar om de waarheid, hoe het was! Zodat je niet een fantast bent, nog een leugenaar, een duim zuiger, waar kinderen geheugen niet liegen en slechts de waarheid zijn van wat was! Zo pijnlijk als het was en is, zo pijnlijk was het voor ons, kinderen, wat ben ik blij dat iets mij meer gaf, wat stuurde mij in het mistlandschap, om te schuilen en te bewaren, de waarheid van wat eens gebeurde, daar heel Ver weg, waar Nederland zijn handen van afgetrokken had en toch nog hoop hield, dat het goed zou komen, waar wij de Indo en Molukker, slachtoffer werden, van een vergeten Koninkrijk, daar door werd ik Prins van Bandung in ballingschap, ik spreek namens mijn volk, voor mijn volk, de Indo en Molukker, in de steek gelaten, verkracht, vernederd, ontkend, dit is het verhaal, de geschiedenis die ik moet vertellen, aan zij die niet weten, wat daar ooit gebeurde in die archipel, tot op vandaag, terwijl mijn hart, daar is en niet hier, sorry, het is zo waar als onze geschiedenis, die we niet terug kunnen draaien, alleen begrijpen!

Gladiolen, zou kunnen

afscheid-vader

 

 

Als of alles uit mijn duim kwam? Als of alles een hersenschim was, nooit gebeurd, niet plaats gevonden en zo na 65 jaar, komt het bewijs, met datum en merk van vliegtuig, maar goed dat ik toen niet wist en vermoedelijk ook mijn vader niet, welke slechte naam dit vliegtuig had en veel slachtoffers gemaakt heeft, of we ook met dat zelfde vliegtuig op Schiphol zijn geland? Dat weet ik niet, ik dacht altijd aan een Dakota, terwijl ik achterom kijk, waar mijn vader blijft, en dat voor kind van twee jaar, dit en andere beelden zijn gegrift in mijn hoofd en zo ook Indonesië en de lippen van mijn moeder aan mijn oor, die verhalen vertelt tegen mij en mijn zus, natuurlijk verhalen waar je niet vrolijk van word als kind, eigenlijk bedoeld zijn, als waarschuwing voor later!
Een moeder waar ik ooit van hield, later verachte uit mijn onwetendheid, het kinderlijke in de steek gelaten worden, gevoel! En op een dag zou je je tong willen verbijten, als de waarheid boven komt, zo als elke waarheid, slechts tijdelijk verborgen kan worden, voor hij ontspruit en zijn tengels uitslaat, opstijgt naar de zon, zo vergaat het me vaak, hoe dieper je graaft, des te meer vind je, zo ook de luiheid van de kranten zetter een Griekse Y moet ij zijn en zo werd mijn achternaam veranderd op het geboorte bewijs, zo als alles in mijn leven zou veranderen, mensen om me heen, dorpen steden, landen, continenten, nog niet te spreken over mijn geest, die allang de weg kwijt was, die zelfs het zwijgen op gelegd kreeg, verscholen in angst en niemand die dat begreep, laat staan ik zelf, laat staan mijn zus, laat staan mijn vrienden, dat nieuwe gezin? Laat staan die professor? Doktoren? Leraren en zo sloeg ik maar in, een weg, waar geen einde aan bleek te komen, die me bracht in dat mistlandschap, waar ik nu om kan lachen, verlost van ben, het verwerken van het kampsyndroom, waar ik echt heb gezeten, gedwongen? Of vrijwillig dit laatste weet ik niet met zekerheid, terwijl de poepluier werd verwisseld, door mijn moeder, wiens karma ik gelukkig niet mee heb gekregen, want in haar zo stralend begin, in goede huizen verblijvend, werd door de Japanners een einde gemaakt, toen begon het opnieuw? En eind 1949 nog een keer er kwam geen einde aan en in 1965 sloeg het noodlot nog eens toe en nu definitief, het was af gelopen met haar karma, dood als een pier en ik stond voor de rechtbank want ik weet nu dat ze ergens rond 30 september om gebracht is, in dat jaar en door gehaald op de documenten rechtbank adoptie, staat contact, gezocht met moeder, geen antwoord, nee dat is niet zo moeilijk als je dood bent, dat is het rare van dood zijn en zo kreeg ik weer een andere naam en zo werd mijn leven dat van een Kameleon, ik nam alle kleuren aan van de regenboog, drugs gierde door mijn lichaam, als protest in wat ik van binnen waarnam, die door gesneden navelstreng, hoe wreed kan het leven wezen, hoe bizar kan het zijn, wie heeft er zo goed over mij gewaakt? dat vraag ik me dan af! De leeftijd van mijn moeder ben ik allang gepasseerd, buiten die paar grijze haren, ben ik ooit blond, nu zwart en mijn huid wit, terwijl de botten van mijn moeder, misschien wel in een put liggen? Of sloot, die nooit schoon gemaakt werd of toch netjes op een kerkhof, wie zal het zeggen, ik kijk nergens meer van op, ik laat me verrassen elke dag weer, heel eng is dat ik voor 99% tot nu toe gelijk heb, als kind van net Twee!

Oude papieren vergeeld, niet mijn hart

P1060687

 

 

En zo vond ik kranten berichten, die vertraging hebben gehad, als of ze geen zin hadden het nieuws eerder weer te geven, als of het niet goed uitkwam, als het eerder in de krant zou staan, uit de stukken snap ik wel waarom? Nederland was indirect toch nog met een ijle hoop bezig, hoopte nog enkele jaren, dat ze toch nog belangen konden behouden, Engelse en Amerikanen,1951-1952 deden daar ook niet voor onder, die steunde rebellen, met geld en wapens, via de lucht en BPM, deed daar ook aan mee en tussen de regels blijkt ons achter gebleven leger en marine, die daar waren met de weder opbouw, geen schone handen te hebben, terwijl die rebellen? een ander beroep hadden gekozen? volgens Westerling, die communisten, Darul Islam en het leger zelf, iedereen wilde de macht hebben en daar tussen in zaten de bevolking waar onder valt te lezen, de Indo’s, arme bevolking, hoeren en mensen op de straat stierven van de honger of gewoon de keel werden door gesneden, dit laatste was de snelste dood, waarom komen deze berichten pas in de krant tussen 1952 tot 1959 terwijl de aanzet van bericht er niet om liegt, terwijl de bezittingen naar de staat gingen, mensen van de ene dag, op de ander alles kwijt waren, voedsel schaars en die wijzende vinger, naar verdachte elementen of gewoon rivalen in het leven, een soort kliklijn, dan wel in een andere tijd en drastische gevolgen, folter of dood, vaak onverklaarbaar gebleven.
Een politiek steekspel waar de bevolking het slachtoffer van werd en ondertussen de boten met vluchtelingen richting veilige haven voer, waar ziekte aan boord uitbrak of mensen gewoon dood gingen, getrakteerd op een zeemansgraf. Natuurlijk waren onder deze vluchtelingen wel gestelde, zodat je verschillende klassen had aan boord en zo de overtocht verschillend werd ervaren en zo had je de derdeklas die weinig of geen bezittingen bezaten, dus aan gekleed moesten worden, tegen de gemoed komende kou, van de welgestelde Indo’s met Indische titels, moesten gelaten toekijken hoe hun titel op de burgerkaart door gestreept werd, waardoor ze ter plaatsen voetvolk werden, ook al woonden ze in beter huizen met bediende, dan het klootjesvolk, die het moest doen met een contact pension en sommige oud concentratiekamp of bij familie die al eerder over was gekomen of altijd in Nederland woonde, nu wil ik het niet hebben over de on gast vrijheid die er voor zorgde dat 80% van mijn familie deed besluiten, verder op hun heil te zoeken de USA- Engeland- Australië- Brasil, dit na dat er nieuwe emigratie wetten kwamen die de toegang versoepelde, voor de armen bleef er geen andere keuze, dan de emmer met koud water van dat politieke steekspel over zich heen te laten komen. Wat rest je anders dan weg dromen? En elkaar treffen, waar de eigen taal gesproken werd? En zij die pech hadden, groeide op in een Nederlands gezin, verstoken van eigen zijn, herkenning.

Niet bestaan, nooit geweest

leerschool

 

 

En zo beland ik in niemandsland, zo beland ik in de begin jaren 1950 in Indonesië Bandung of Batavia, zo net 23e januari na en net voor de periode dat Westerling het land verliet, 30.01.1950 en zo als we kunnen lezen in zijn boek, had hij orde en vrede gebracht, alle struikrovers-rebellen hebben op stap en sprong, een ander beroep gekozen, hielden op met moorden, het leger was ook ineens verandert in heilige engelen, religieus groeperingen, die het land voorheen onveilig maakte, bekeerder en dat alles in een week tijd, dat verteld ons de geschiedschrijving!
Uit gesprekken met mensen die in die tijd daar woonde, oud genoeg waren! vertelde dat zij geen last hadden omdat hun huis zwaar bewaakt werd, natuurlijk goed bewapent waren., er waren dus mensen daar, waar onder ik, die geen wapens hadden, die hadden angst! Iets wat op geroepen word in een mens, vaders, moeders bij kinderen als de wereld om hen heen, gewelddadig is, wreed en dit is een totaal ander beeld wat het boek Westerling weer geeft twee jaar later of tijdens zijn verblijf in zijn gevangenschap in Singapore, want daar had hij tijd genoeg en gaf het boek uit 3 Mei 1952, terwijl mijn leven met zo velen daar verder ging, tussen de inkt van zijn pen, de periode dat vluchten naar Nederland en andere wereld delen op grote schaal begon en als ik nu via Google zoek, dan valt het me op, dat gegevens summier zijn, documenten van Minister Drees, die er niet op liegen, kranten berichten die de Nederlander vooral gerust wil stellen, over de goed leef omstandigheid daar! In mijn zoektocht, waar ouders altijd hebben gezwegen, de kinderen geen benul hadden, wat er tien straten verderop gebeurde of in andere provincie leefden!
Mijn grote vraag? waarom vlucht- iedereen naar andere landen, waar onder Nederland als alles daar zo veilig was? Waarom zou je vluchten, weg trekken van huis en haard, al die ontberingen doorstaan, mens onwaardige behandeling en hielden al die ouders de kiezen stijf op elkaar, net zo als de soldaten die terug kwamen? Waarom hebben wij op de scholen, nieuws radio & de schaarse TV nooit iets vernomen? Omdat het geen Nederlandse grondgebied meer was? Terwijl daar het wespennest dan misschien wel aangeslagen was, maar niet uitgeroeid, dus die vrijheid’s- roes-razernij, dit samen het zoeken naar macht! Ook al was Soekarno aan gewezen, dachten enkele elementen, daar heel anders over ergens 1965-1966 horen we de anti communisten actie, die hardhandig de kop in word gedrukt, het juiste aantal doden is niet echt bekend, de getallen die ik zag, logen er niet om en overstijgen de slachtoffers aantal van de Nederlandse, Orde en Vrede actie in de jaren 1946-1949. En zo was dit vredige land verlost van de ene tiran en stond de nieuwe op.
Dus mijn vraag? ben ik wel geboren? Heb ik wel bestaan? Bestond Indonesië wel? Of alleen in Nederland niet? Waarom stroomde al die vluchtelingen dan nog steeds, over deze aardbol? En zo bouwde de Indische – Molukse- gemeenschap, nostalgische dromen over toen, toen alles nog koek en ei was, zijn Pasar Malang, Tante Lien, Anneke Gronloh, Kantjil verhalen en de Indische cultuur, was geboren en daarmee de waren geschiedenis- geschiedschrijving, dood, dood als een pier! En de Ambonees, droomde nog steeds over hun eigen land. De brieven van uit Indonesië gaven ook geen uitkomst, omtrent de ware toedracht, de geheime dienst loerde overal, mensen werden verraden belande in de gevangenis, verdachtmakingen, verraad vierde hoogtij, van uit dit Paradijs de Gordel van de smaragd.
De Indonesische sage, die aangehaald werd in het boek van Westerling, die verwees naar Rusland de sikkel en de hamer, de voorspelling, is naar mijn weten nu, de punt van een Moskee geworden, die heilige oorlog die zijn weg vond na de Japanse capitulatie, vermengt met rovers-moordenaars, die niets met deze heilige oorlog van doen hadden. Of zou dit allemaal niet waar zijn, nooit gebeurd en is het allemaal een illusie, ontsponnen in mijn brein? Terwijl ik in het vliegtuig zat, aan de borst van mijn moeder en in de schoolbak op de lagere school?

Voortgedreven vast

felix 044

 

 

Terwijl nieuwe kinderen  geboren worden, die het leven verblijden, is de keerzijde van de oude mensen, die krakkemikkig worden, aftakelen,bij deze moet ik steeds denken aan de vrouw, die meer betekend, heeft voor me, dan mijn eigen moeder, waar ik elke dag aan denk, een vrouw die nu eenzaam op haar kamer zit, terwijl ik woorden tekort schiet, voor wat ze voor mij gedaan heeft en nog steeds, de vrouw die me toe dekte, voor het slapen gaan, troostte als ik verdriet had, als ik viel, de schaafwonden bedekte, mijn ontbijt klaarmaakte, in de vroege ochtend, terwijl de maan nog scheen en bij thuiskomst de thee klaar stond met een koekje er bij, die al die kleren waste, wit, hoe kreeg ze dat voor elkaar? als ik weer eens in de bossen was geweest of spelen in de modder, die streng was, waar het nodig was, wetend dat op een dag zij er niet meer zal zijn, dat dat de dag gaat worden, dat ik los gesneden zal worden van die navelstreng, zo als een raket los gekoppeld word voor hij de ruimte in gaat, en mijn toekomst bij mijn eigen gezin zal wezen, mijn klein kinderen, ook al kon ik lopen toen ik deze vrouw leerde kennen, zonder haar houvast, was ik nooit over al die struikelingen van het leven gekomen, het onvermijdelijke zal eens komen, hoop innig dat ze lang mag blijven, ook al vertelt ze me het tegendeel, opdat ik me kan voorbereiden op het verlies wat onherroepelijk eens zal komen, die sterflijkheid, die ook mij in zijn armen heeft genomen, peutert, lonkt, met een knipoog en soms laat ik me gaan, leg me neer bij de roep, word wakker, besef dat de tijd nog niet is aangebroken, dat elastiek van het leven, trekt weer aan, haalt me weg bij het ravijn, terwijl duizenden mensen per dag, neerstorten, mam blijf nog maar even, hou ons nog gezelschap, we kunnen je nog niet missen, het is maar dat je het weet.

Ochtend stond ga liggen

feest felix 2011 482

 

 

Terwijl als kind, nooit begrepen, laat staan gehoord, de woorden die ik niet bezat, die onder gedompeld waren in het doorstane leed zo pril, waar je als kind door heen moest slaan, overheen stapte en een lach toverde, die verbloemde, omgetoverd tot een lach, die als masker gegoten bij je zou blijven je leven lang, zo was ik eens die jongen, als zo velen verloren, verdoemd! terwijl ik nu na bijna 67 jaar ontmoet de mensen die bij me hoorden, zij woonden rond om mij, misschien wel een dorp of stad verder, misschien kruiste ik hen wel op de hoek van de straat, zonder te beseffen wie zij waren, misschien zei ik wel hallo? kwam een glimlach op dat bedrukte masker en liep weer verder in mijn mistlandschap, verzonken dromen, vol geweld, honger en enge beesten op je hoofd, knorrende maag ,op gezette benen, schurft, waar een dokter achter zijn oren krabt, terwijl al die andere familie probeert stand te houden, overleven, weer vluchten uit dit land, mijn horizon, zo dat ze uit mijn oog veld oplossen gescheiden door een oceaan, immens, waar haaien zwemmen, albatrossen krijsen, als of ze me waarschuwen, je blijft alleen achter. Terwijl dat niet is, zoals ik het leven zag, voor mij hoorden we bij elkaar, voor mij waren wij een! wilde ik jullie armen voelen, warmte, gekte, enge verhalen hoe het was daar, nog enger als dat ik al in mijn herinnering draag, jullie zouden me troosten, ik zou vinden wat ik nooit gevonden heb, hoe iedereen om me heen zijn best ook deed en zo verdween ik in een wereld, de geleek op een jungle, waar de apen ontbraken en tijgers er heel anders uit zagen als op plaatjes en niet lang geleden kon ik ontsnappen, rukte dat masker af en rende naar jullie toe, mijn eigen vlees en bloed.

Den Haag vandaag

P1080012

 

 

Om tussendoor, toch iets om te schrijven, schrijf ik maar over het verleden in het heden, waar jaren gom werd gebruikt, geradeerd en liefs zo veel mogenlijk, uit eigenbelang, om kinderen te sparen, om zelf niet herinnert te worden aan het geleden leed, schande, schaamte, verkracht, uitgehongerd, uitgemergeld, stokslagen, geweerkolven, bajonetten, prikkeldraad, klapperende botten, afgezakte kleren, stelen moeten! verraden moeten, verlagen, tot de laagste of niet! Dapper zijn, ontsnappen en toch weer gevangen genomen, opgepropt in kampen of daar buiten en daar buiten was het niet veel anders als daar binnen en in je hart! wat nog net klopte, niet aan die deur, die inviel als je er naar keek, ramen, die geen glas bezaten en hout werd gesloopt voor vuur, voor warmte of om die rat te braden, kat of hond, die schreeuwende honger, die schreeuwende kinderen, dat stof of modder, tijdens de moesson regen, de felle zon, waar je, je, niet tegen kon beschermen, tenzij je geluk had en in de ziekenboeg lag, waar je wachtte op de dood, die je verloste en je in een massagraf werd gedonderd en na de oorlog, op gegraven werd door het rode kruis, waar je botten en tanden misschien je, identiteit  bloot gaven, zo niet, op je nieuwe graf stond, Onbekend.
Voor hen was het afgelopen, bleef je in leven, dan ging die lijdensweg gewoon door, dag in dag uit, jaar in jaar uit en toen dan die bevrijding kwam, was je nog niet vrij? was je nog gevangen, waar haalde je de moed vandaan? Bij mij was mijn broek allang afgezakt! Ook al was die rode zon vlag verdwenen, de bewakers bleven, het prikkeldraad en al die krotten, de vrouwen moesten nog steeds de benen uit elkaar doen, om te overleven, over zo iets praat je niet graag, daar ben je niet trots op! en nu zijn er mensen die daar over durven te praten! Welke vergoeding is waardig voor hen! Welke vergoeding is waardig voor al deze mensen die na jaren met de boot naar Nederland kwamen? Die alles achter moesten laten, zelf kinderen, deze mensen hebben moeten kiezen, waanzin ten top! Stel dit gebeurt nu! U raakt alles kwijt, U word gedwongen vreemde mannen aan uw lichaam, toe te laten, tegen Uw wil! en als U dit overleefd heeft en nog iets heeft kunnen redden, dat ook nog kwijt raakt, U de boot moet nemen en naar Afrika verscheept word, waar ze ook niet op U zitten te wachten, natuurlijk is het maar een voorbeeld. Maar stel! En al die kleine hummel die wel mee kwamen, verdwaast, verbaast, bespuugt, geslagen, vernederd, verdreven uit hun land, wat mag dat kosten? Omdat goed te maken, alle rechten ontnomen, op nieuw beginnen, ga er maar tegen aan, leven met zwijgende ouders, ouders die uit kampen kwamen, vaders vaak nors en losse hand, waar had dat kind, het aan te danken en dat kind, dat dankt, zo als zijn moeder ooit gedwongen werd seks slaaf te worden, ze is nog dankbaar dat ze het heeft overleefd, welke waanzin schuilt hier achter, hoe kun je zo iets ooit goed maken en wat mag dat dan wel kosten! Welke schande na 70 jaar, terwijl de kruizen, bij weer en wind, van burger, kind, soldaat en KNIL, herinneren aan die tijd, die nooit is erkend, net zo min als al die lijken, gedumpt in rivier of sloot, lichaamsdelen in de verkeerde volgorden waren geplaatst of gewoon weg gehakt of het hoofd als voetbal werd gebruikt, voor Koning en Vaderland.